با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار سازمان حقوق بشری هانا، طی سال ۲۰۲۱ میلادی، حدود٥٠٠ شهروند  کرد بازداشت شدەاند. در یک سال گذشتە دستکم ٤٤ نفر اعدام شدەاند، ١٠ زندانی زیر شکنجە جان باختند،  ٢١٤ کولبر کشتە و زخمی شدەاند، ٨٣ کارگر هنگام کار کردن دچار سانحە کار شدە و جان باختەاند، بیش از ۳۰ نفر بر اثر مین کشتە و زخمی شدەاند، بیش از ٣٠ زن بە دلایل ناموسی بە قتل رسیدەاند و ١١٥ نفر خودکشی کردەاند.

بازداشتها:

طی سال گذشته میلادی (٢٠٢١) حدود ٥٠٠ شهروند کُرد توسط نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران خودسرانە و بدونە هیچگونە قرار بازداشتی از طرف دادگاە، بازداشت شده‌اند. هویت ٤٨٧ نفر از این افراد برای هانا احراز شده که بیشتر آنها به اتهام فعالیت سیاسی و همکاری با احزاب کُردستانی اپوزسیون جمهوری اسلامی و همچنین فعالیتهای مدنی و زیست محیطی بازداشت شده‌اند. بر اساس این آمار ازمجموع بازداشت شدەگان ٣٦٢ بە جرایم سیاسی، ٩ نفر فعالیت مذهبی، ٧٩ نفر فعالیت مدنی، ٢١ نفر فعالی محیط زیسی، ٤ نفر فعال زنان و ١٢ نفر فعال کارگری بودەاند.

بیشترین آمار دستگیر شدەگان در یک سال گذشتە بە ترتیب تعداد، مربوط بە شهرها و روستاهای:  بانە، مریوان، سنندج، پیرانشهر، مهاباد، کرمانشاە، ارومیە، بوکان، اشنویە، پاوە، سقز، سردشت، ثلاث باباجانی، نقدە، دیواندرە، کامیاران سلماس، سرواباد، چالدران، دهلران، جوانرود، ربط، ایلام، سرپل ذهاب، روانسر، خوی ، هرسین، دهگلان، قروە، مهران و درەشهر بودەاند.

اعدام:

با استناد به آمار هانا، طی سال ۲۰۲۱ میلادی، دست‌کم ٤٤ شهروند کُرد در زندان‌های  ایران اعدام شدەاند. در یک سال گذشتە یک زندانی سیاسی بە نام حیدر قربانی بە جرم سیاسی اعدام شد و بقییە موارد اعدامها، ٢٧ مورد به اتهام قتل عمد و ۱۶ مورد نیز به اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم و حکمشان اجرا شده است.

  زندان:

در سال ٢٠٢١ در زندانهای جمهوری اسلامی اجحافات زیادی نسبت بە زندانیان کرد صورت گرفتە است. از کشتن زندانی زیر شکنجە گرفتە تا شکنجەهای جسمی و روحی، محروم کردن زندانی از دسترسی بە دکتر جهت معالجە، محروم کردن زندانی از حق مرخصی ، هواخوری و اسکان دادن زندانیان سیاسی در بند معتادان و مجرمان اجتماعی. در سال ٢٠٢١ میلادی ١٠ نفر از زندانیان کرد در زندان‌های ایران زیر شکنجه جانباخته اند؛ ١-بهمن عقابی، ٢- مهرداد طالشی، ٣- امیر رضایی، ٤- رحمان احمدیان، ٥- یاسر منگوری، ٦- شاهین ناسری، ٧- امیر حسین حاتمی، ٨- خسرو جمالی، ٩- داود رحیمی و ١٠- اسعد رامین.

 کولبران :

با استناد به آمار هانا، طی سال ۲۰۲۱میلادی ۲۱٤ کولبر و کاسبکار کُرد کشته و زخمی شده‌اند که ٦٥ نفر از آنها جانشان را از دست داده و ١٤٩ نفر نیز زخمی شده‌اند. از این مجموع ١٤٦ نفر بوسیلە شلیک مستقیم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی کشتە و یا زخمی شدەاند. بیشترین آمار تلفات کولبران مربوط بە شهرها و روستاهای مرزی کردستان است کە مهمترین آنها عبارتند از:

بانە ٦٠ نفر، پاوە ٢٦ نفر، مریوان ٢٢ نفر، ثلاث باباجانی ١٧ نفر، سردشت ١٧ نفر، پیرانشهر ١٣ نفر، ارومیە ١٢ نفر، سقز ٩ نفر ، چالدران ٧ نفر و سلماس ٥ نفر

زنان:

در یک سال گذشتە دستکم ٤٠ زن توسط نهادهای امنیتی بازداشت و دستگیر شدەاند. از این تعداد ٩ نفر بە جرم فعالیتهای مدنی ، ٣ نفر بە جرم فعالیت در حوزە زنان و ٤ نفر بدلیل فعالیت محیط زیستی و ٢٤ نفر بە دلایل سیاسی و همکاری با أحزاب کرد اپوزسیون جمهوری اسلامی بازداشت شدەاند.

در یک سال گذشتە متاسفانە دستکم ٣٠ زن بدلالیل ناموسی توسط فامیلهای خود، پدر، برادر، و شوهر بە قتل رسیدەاند.

خودکشی :

با استناد بە آمار ثبت شدە در مرکز آمار هانا در یک سال گذشتە دستکم ١١۵ نفر در شهرها و روستاهای کردستان خودکشی کردەاند. بخش بزرگی از خودکشیها بە دلایل معیشتی بودە است.

انفجار مین:

با استناد به آماری کە در مرکز آمار هانا ثبت شدە است، طی سال ۲۰۲۱ دست‌کم ۳۱ شهروند در مرزهای کُردستان در اثر انفجار مین و مواد منفجره به جای مانده از جنگ ایران و عراق کشتە و زخمی شده اند. از مجموع ٣١ مورد رخدادە، ١٢ مورد جانشان را از دست داده اند و بقیە زخمی شدە و تعدادی معلول شدەاند. بیشترین قربانیان این مین ها کولبران، کاسبکاران و کشاورزان کُرد بوده‌اند.

. کارگران:

با استناد به آمارثبت شدە در مرکز آمار هانا در سال ۲۰۲۱، دست‌کم ٨٣ کارگر در کردستان به علت سانحه ناشی از کار ونیز نبود ایمنی در محل کارجان باخته‌اند و تعداد زیادی زخمی و مسدوم شدەاند .

محیط زیست:

در سال ٢٠٢١ فعالین محیط زیست نیز زیر فشار نیروهای امنیتی بودند بطوری کە و ٢١ نفر از آنها بازداشت شدند کە ٣ نفر از بازداشت شدەگان زن بودند. هچنین در یک سال گذشتە ٤ نفر از فعالین محیط زیست بر اثر تصادف ماشین جان خود را از دست دادند.

مرکز آمار سازمان حقوق بشری هانا 

٣١ دسامبر  ٢٠٢١

استناد بە این آمار با ذکر منبع آزاد است